Yılbaşı Gecesi Nasıl Beslenmeliyiz?
Nihayet bir yıl boyunca beklediğimiz gün geldi! Yılbaşı akşamı bazı insanlar için eğlence odaklı düşünülen anlamlı bir kutlama tarihidir. Ancak pek çoğumuz için de bir takım kararlar almak, yaşam tarzımızda değişiklik yapmak, yeni bir şeylere başlamak ve kendimizi yenilemek için hoş bir başlangıç tarihidir. Bu motivasyonla yola çıkmak gerçekten etkili bir çözümdür.
Bu kadar anlam yüklediğimiz bir geceyi mutlu hatırlamak ve tadında kutlamak için alacağımız önlemler arasında en önemlisi beslenmedir. Çünkü tam bir kutlama havasında geçen bu gecede yemeklerin, mezelerin ve alkolün dozu malesef fazlasıyla kaçmaktadır. Ertesi gün tüm bunların vücutta yarattığı baş ağrısı, ağırlık ve yorgunluğu düşünürsek yeni karalarımızı uygulamak için ihtiyacımız olan enerjiyi ve morali nasıl bulabiliriz?
Öncelikle yılbaşından bir hafta önce kontrollü beslenerek depolarımızı boşaltabilir ve vücudu hazırlayabiliriz. Zaten pek çok kadın yılbaşı gecesi daha ince ve güzel görünmek ve istediği elbiseyle daha şık olmak için bu taktiği uygular. Vücutta birikmiş olan ödem atılarak gerçekten de daha ince görülebilirsiniz. Diyetisyeninizin hazırlayacağı bir detoks beslenme listesi ile ödeminizden çok rahat kurtulabilirsiniz. Bir uzmana danışmadan asla arkadaşlarınızdan duyduğunuz diüretik (vücuttan su atmaya yardımcı) ilaçlardan kullanmayınız.
Yılbaşı akşamı nasıl olsa fazla yemek yeneceği fikri ile gündüz hiçbir şey yememek en büyük yanlışlardan biridir. Çünkü akşama kadar çok fazla acıkacağınız için kontrolsüz bir şekilde yersiniz ve vücudu da depolama eğilimine sokarsınız. Aç kalan bir vücut aldığı besinleri yakmak yerine bir sonraki açlıkta kullanmak üzere depolamak ister. Bu nedenle güne kahvaltıyla başlamak çok önemlidir. Hafif bir öğle yemeği ve ara öğünlerle akşama hazırlık yapılabilir. Aralarda meyve tercih edilebilir. Öğle yemeğinde çorba, hafif bir sebze yemeği, yoğurt ve çok az pilav/makarna veya 1-2 dilim ekmek tercih edilebilir. Bisküvi, kurabiye, poaça tarzı atıştırmalardan uzak kalın çünkü sizi daha çok acıktıracaktır.
Bir yılbaşı geleneği olarak menülerde hindi olması çok büyük bir avantajdır. Çünkü hindinin kolesterolü çok düşüktür. Kırmızı ete göre sindirim kolaylığı sağlar. Bu sebeplerle hindi tercih edilmesi faydalı olacaktır.
Yılbaşı gecesi evde ya da dışarıda olmanız çok fark etmeyecektir çünkü eğer çok fazla çeşit besin varsa illa ki tüketim de fazla olacaktır. Evde yiyecek hazırlayanlar için çeşitin az tutulması, bundan ziyade sunum şıklığına önem verilmesi ufak bir tüyo olabilir. Örneğin şık kaselerde servis edilen bir salataya kimse hayır diyemez. Salata tüketimi tokluk oluşturacağı için besin tüketimini de baskılar.
Fazla besin tüketiminin hele de hızlı ve büyük lokmalar halinde yenildiyse tansiyonu arttırması ve kalbi sıkıştırarak zorlaması mümkündür. Yılbaşı gecesi acil servislerde halk diliyle “mide fesatı” denilen sindirim sorununu yaşayan ve midesi yıkanan çokça hastaya rastlayabilirsiniz. Yavaş yavaş ve azar azar yemek gerçekten çok önemlidir.
Çok yağlı ve kızartma türü besinleri tüketmekten kaçınınız. Hazırlanan mezelerden tabağınıza birer kaşık alıp porsiyonu yinelemezseniz hem tadımlık hem de doyumluk bir keyif yaşarsınız. Ordövr tabağında yer alan şarküteri ürünlerinin yarısını veya üçte birini yiyiniz. Çünkü peynir, salam, pastırma, mayonezli mezeler vb. yüksek kalorilidir. Ayrıca beraberinde fazla ekmek tüketimine de neden olabilir. Ana yemeğinizin yanında pilav/makarna/püre/erişte/börek vb. bir karbonhidratlı besin varsa ekmek yemeyiniz. Tabağınıza konulan porsiyonun da tamamını bitirmemeye çalışınız. Mümkünse zeytinyağlı sebze yemeklerine ve salataya öncelik veriniz.
Yılbaşı akşamı en önemli konulardan biri de alkol tüketimidir. Bir kutlama akşamı olduğu için ve yemek masasında uzun kalındığı için alkol de yemek kadar fazla tüketilmektedir. Hem yemek hem alkol kaçtığında kalori çok artacaktır ve yılbaşı gecesi sonrası baş ağrısı, yorgunluk, mide ağrıları, bulantı, kusma, ağırlık hissi de ortaya çıkacaktır. Alkol alırken rakı, votka, viski gibi yüksek alkollü olanların yerine şarap, şampanya veya bira gibi düşük alkollü türler tercih edilebilir. Kadınlar için en fazla 2 kadeh erkekler için de en fazla 3 kadeh gibi bir sınırlama faydalı olacaktır.
Su tüketimi hem yılbaşı akşamı hem de ertesi gün için mutlaka arttırılmalıdır. Yılbaşı akşamı sofrada ara ara, yudum yudum su içmek hem tokluk hissini arttırır hem de sindirim kolaylığı sağlar. Midenin çalışmasına ve yorulmamasına yardımcı olur. Bir diğer önemli konuda yılbaşı gecesi tüketilen alkolün vücutta yaratacağı etkiyi azaltmaktır. Alkol vücuttan fazlasıyla su atılmasına neden olur. Atılan suyu yenisiyle yerine koymazsak susuz kalan vücut daha kolay yağlanır ve toksin birikir. Bu nedenle yılbaşı gecesinin ertesinde bol bol su içmek gerekir. Bitki çayları, özellikle meyve çayları ve taze sıkılmış portakal/havuç suyu gibi içeceklerle desteklemek de iyi gelecektir.
Yılbaşı gecesi sonrası beslenmenize ekleyeceğiniz meyve, sebze, salata desteği ile yapacağınız birkaç günlük detoks uygulaması hem vücudunuza iyi gelecektir hem de yeni yılda yapmak istediklerinizi size hatırlatacak bir kür olacaktır. Yılbaşı ertesinde aldığınız fazla kaloriyi yakmak için açık havada yapacağınız 1-1,5 saatlik bir yürüyüş de çok iyi olur. Hem oksijenlenmiş hem de kalori yakmış olursunuz.
Yeni yılda yapmak istedikleriniz için enerjiniz tam, sağlığınız yerinde olsun. Kendinize iyi bakın…
Diyetisyen Serap Orak