Düzenli Egzersiz/Spor Yapan Bireyler İçin Beslenme Önerileri

Düzenli egzersiz yapan aktif kişilerin profesyonel sporculara göre daha az kalori harcadıklarını düşünürsek, beslenmelerinin daha kontrollü olması önemlidir. Çünkü pek çok insanın yaptığı en büyük hata "nasılsa spor yapıp yakıyorum" diye düşünüp daha fazla besine yönelmesidir. Bu şekilde spora başladıktan sonra iştahı açılan ve kilo alan pek çok örneğe rastlanmaktadır. Bu nedenle porsiyon kontrolü mutlaka sağlanmalıdır.

Kişi egzersizi kas gücünü ve beden şeklini korumak amaçlı yapıyorsa normal kalorili beslenebilir. Ancak spor yapma niyeti aynı zamanda yağ yakmak/kilo kaybetmekse daha düşük kalorili beslenmelidir. Sağlıksız bir duruma yol açmamak için bir diyetisyenden danışmanlık almak en doğrusudur.

En çok yapılan spor-beslenme hatalarından biri çok fazla kardiyo egzersiz yapıp çok az besin (özellikle karbonhidratlar) tüketmektir. Bu şekilde vücut alması gereken enerjiyi çok kısıtlı alırsa direnç gösterip yağ yakımını da gerçekleştirmez. Vücudun 1. yakıtı karbonhidrattır. Spor/kardiyo egzersiz sırasında karbonhidratlar kullanılır. Eğer kişi karbonhidrat (ekmek, makarna, pilav, kurubaklagil, meyve vb.) alımını çok azaltırsa sağlıksız bir yağ yakımı ortaya çıkabilir. Özellikle çok yoğun egzersizle vücutta keton cisimleri oluşup birikebilir. Bu da sağlıksız bir tablodur. Nefeste aseton kokusu oluşması anlamamıza yardımcı olur.

Spor yapan bireylerin en çok dikkat etmesi gereken konulardan biri de sıvı tüketimi ve mineral dengesidir. Sıvı ve mineraller vücutta beraber çalışırlar. Herhangi birinin dengesinin bozulması vücut sağlığı açısından çok risklidir. Özellikle tansiyon düzensizlikleri olan bireylerin bu konuda daha hassas olması gerekir. Ter yoluyla kaybedilen sıvı ve mineraller mutlaka geri alınmalıdır. Spor sırasında yudum yudum su içmek veya sonrasında ayran gibi mineralli içecekler içmek faydalı olacaktır. Egzersiz düzeyi normal olan kişilerin sporcu içecekleri tüketmesi gerekli değildir.

Kişinin spor performansı iyi değilse çok aç karnına egzersiz yapmamalıdır, çünkü hipoglisemi (şeker düşmesi) sorunu yaşanabilir.Spordan önce meyve veya tost gibi ara öğünlerle kan şekeri kontrolü sağlanabilir. Ana yemek yendikten en az 2 saat sonra spor yapmak daha doğru olur. Spora gitmeden önce enerji versin diye şekerli yiyecekler/çikolata yemek yerine pilav/makarna/ekmek gibi kompleks karbonhidratları yemek daha doğrudur.

Bireylerin egzersiz/spor için gereken proteini yeterince alması çok önemlidir. Yoksa kas yıkımı gerçekleşebilir. Özellikle Vegan (sadece bitkisel) tarzı bir beslenme türünü sürdürenlerin gerek beslenme gerekse spor konusunda sürekli uzman kontrolünde olmalıdır.

Diyetisyen Serap Orak